Avrupa Parlamentosu'ndan Schengen uyarısı: Türkiye için retler artıyor

Türk vatandaşlarının Schengen vizesi başvurularında karşılaştığı art arda retler ve uzun bekleme süreleri kamuoyunda tartışılmaya devam ederken, Avrupa Parlamentosu (AP) tarafından hazırlanan yeni Türkiye Raporu’nda dikkat çeken mesajlar yer aldı. Raporda hem vize sürecindeki tıkanıklıklara hem de Türkiye’nin AB ile vize muafiyeti konusunda gerekli ilerlemeyi kaydetmediğine vurgu yapıldı.

Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor’un kaleme aldığı raporda, Türk vatandaşlarının vize başvurularında “talepteki belirgin artış” ve “sistemin kötüye kullanılacağı” yönündeki korkular nedeniyle ciddi sorunlar yaşadığı belirtildi. Avrupa Birliği (AB) ülkelerine bu konuda kaynak ve kapasite artırımı çağrısı yapılan belgede, “AP, üye devletleri bu konuya ayrılan kaynakları artırmaya çağırır” ifadeleri kullanıldı.

AB Göç ve İçişleri Komiserliği tarafından açıklanan 2023 verilerine göre, Türkiye’den yapılan 1 milyon 55 bin 885 Schengen vizesi başvurusunun yüzde 16,1’i reddedildi. Bu oran, 2022 yılında yüzde 15,7 olarak kayda geçmişti. Uzmanlara göre bu artış, hem teknik aksaklıklardan hem de siyasi güvensizlikten kaynaklanıyor.

103 BİN TÜRK VATANDAŞI İLTİCA BAŞVURUSU YAPTI

BBC Türkçe’ye konuşan bir AB yetkilisi, 2023 yılında Schengen vizesiyle yasal yollarla Avrupa'ya giriş yapan 103 bin Türkiye vatandaşının daha sonra iltica başvurusunda bulunduğunu açıkladı. Aynı yetkili, ayrıca Schengen bölgesine girip süresi dolmasına rağmen çıkış yapmayan Türk vatandaşlarının sayısının da “azımsanmayacak düzeyde” olduğunu vurguladı.

Bu durumun, AB ülkelerinde Türkiye’den gelen başvurulara yönelik şüpheyi artırdığı, dolayısıyla ret oranlarının da yükselmesine yol açtığı değerlendiriliyor.

VİZE MUAFİYETİ SÜRECİ YERİNDE SAYIYOR

Avrupa Parlamentosu raporunda vize muafiyeti meselesine de değinilerek, Türkiye’nin bu konudaki ilerleme eksikliğine dikkat çekildi. AP, “Türkiye'nin vize serbestisi için gerekli ölçütleri karşılama yönünde hiçbir ilerleme kaydetmemiş olmasından derin üzüntü duyduğunu” ifade etti. Vize serbestisi sürecinin ilerleyebilmesi için Türkiye’nin AB ile mutabık kalınan 72 kriterden geriye kalan altı kritik başlığı yerine getirmesi gerektiği vurgulandı.

Henüz tamamlanmamış olan 6 kriter ise şu şekilde sıralandı:

• Terörle mücadele yasasında Avrupa standartlarına uygun reform.
• Europol ile operasyonel işbirliği anlaşması imzalanması.
• GRECO'nun yolsuzlukla mücadele önerilerinin uygulanması.
• Kişisel verilerin korunmasına dair mevzuatın AB ile uyumlu hale getirilmesi.
• AB ülkeleriyle suç bağlantılı konularda etkili iş birliği sağlanması.
• Geri Kabul Anlaşması'nın tüm hükümleriyle uygulanması.

AP, Türkiye’nin bu kriterleri tamamlaması halinde vize muafiyeti sürecine destek vereceğini yinelerken, sürecin siyasal değil, teknik olduğu vurgulandı.

KATILIM SÜRECİNE NET MESAJ: KESTİRME YOL YOK

AP raporunda sadece vize konusu değil, Türkiye’nin AB üyelik süreci de kapsamlı şekilde ele alındı. Özellikle insan hakları, demokrasi, hukukun üstünlüğü gibi temel alanlardaki gerilemelerin altı çizilirken, “AB’ye katılım sürecinde kestirme yol yoktur” ifadesi dikkat çekti.

Demokratik değerlerin müzakereye açık olmadığı belirtilen belgede, “Katılım sürecinin özünde yer alan demokratik ilkeleri tartışmaktan kaçınmak için hiçbir argüman ileri sürülemez” denilerek Ankara’ya net bir mesaj verildi.